Thứ Ba, 23 tháng 4, 2024

VÌ SAO KHÁN GIẢ XEM OPERA THƯỜNG VỖ TAY CẢ TIẾNG, ĐIỀU MÀ CA SĨ POP KHÔNG BAO GIỜ CÓ ĐƯỢC?

 Khi tới xem một show nhạc Pop, khán giả thường chỉ vỗ tay vài giây, lâu thì vài phút. Dù là ca sĩ nổi tiếng hàng đầu cỡ Taylor Swift, Beyonce, Mỹ Tâm, Sơn Tùng, Hà Anh Tuấn, diva như Whitney Houston, Celine Dion, siêu sao như Madonna... thì cũng chỉ đến thế =))

Nhưng ở sân khấu Opera thì khác, khán giả có thể vỗ tay trong chục phút và cá biệt có nghệ sĩ được vỗ tay cả tiếng đồng hồ =))) Mà vỗ tay không hời hợt, vỗ ào ào, vỗ cuồng nhiệt, vỗ liên tục, vỗ âm lượng lớn, vỗ điên đảo, vỗ hào hứng, vỗ hăng say. Không chỉ vỗ mà còn luôn hét lớn "Bravo" =))
Đó là đặc ân của khán giả dành cho ca sĩ Opera, khi họ không thể sale cả triệu album, không thể làm show khủng ở sân vận động vì kén khán giả. Nhưng khán giả Opera dù rất văn minh, lịch sự, toàn dân học thức thì vẫn không tiếc tiếng vỗ tay.
Thêm nữa, bạn phải tới coi một đêm diễn Opera hay hòa nhạc recital mới thấy được vì sao khán giả lại vỗ tay lâu đến thế. Cảm giác nghe xong một aria Opera, cổ điển cực kỳ đã đời mà ca sĩ Pop không thể đem lại cho bạn.


Vì chỉ ca sĩ Opera mới hát không mic trong nhà hát lớn mà vẫn nổi bật giữa dàn nhạc khủng :))) Chỉ ca sĩ Opera mới làm được tuyệt chiêu hát nhỏ tiếng li ti như hơi thở nhưng vẫn vang vọng tới cuối khán đài vẫn nghe rõ mồn một :3 Chỉ ca sĩ Opera mới hát không mic nhưng vẫn tung âm lượng khủng như loa dàn cỡ bự :))) Chỉ ca sĩ Opera mới cộng hưởng âm thanh tối ưu nhất để tạo độ vang như âm thanh vọng từ bốn phía vọng về...
Tóm lại, chỉ ca sĩ Opera mới cho bạn cảm nhận rõ nhất mọi vẻ đẹp, kỳ tích trong giọng hát con người một cách chân thực nhất không qua loa dàn =)))
Ad đã từng đến một số đêm diễn Opera vs recital và cảm nhận rõ được mọi điều đó, và chính ad sau khi nghe xong cũng phải đứng dậy vỗ tay rất lâu vì không thể ngưng lại sự phấn khích, hào hứng khi được nghe âm thanh quá tuyệt vời mà ca sĩ Pop chưa từng đem lại cho ad.

Thứ Hai, 25 tháng 3, 2024

Hồ Ngọc Hà đã thực sự hết thời chưa?

 Hồ Ngọc Hà là một trong những ca sĩ đình đám nhất Vpop suốt hàng chục năm qua. Cô cũng luôn được xếp vào hàng sao hạng A, với mức cát xê cao ngất ngưởng.

Hồ Ngọc Hà từng có độ phủ sóng lớn tới mức, đâu đâu cũng thấy hình ảnh của cô. Nhất cử nhất động của Hồ Ngọc Hà đều được công chúng, báo giới săn đón và chỉ cần một hành động nhỏ cũng đủ khiến dư luận xôn xao. Cô được mệnh danh là Nữ hoàng giải trí.

Tuy nhiên, thời gian gần đây, Hồ Ngọc Hà bình dị và im hơi lặng tiếng hơn. Cô tập trung nhiều hơn vào công việc kinh doanh. Chính vì vậy, tin đồn Hồ Ngọc Hà hết thời, không có show mời và phải đi bán son đã rộ lên, cuốn theo sự quan tâm của nhiều người.

Vậy, Hồ Ngọc Hà đã thực sự hết thời chưa và cô có được quyền hết thời?

Được quyền hết thời... tạm thời

Sự nghiệp của một nghệ sĩ giống như đời người, phải có lúc thăng lúc trầm, lúc lên lúc xuống. Không con đường nào trải dài hoa hồng mà không xảy ra biến cố. Đến những nghệ sĩ tài năng nhất cũng không thể thoát khỏi quy luật này.

Mariah Carey từng có một thời hoàng kim rực rỡ trong 7 năm đầu sự nghiệp. Cô liên tục đứng đầu bảng xếp hạng danh giá Billboard hot 100 và bán được hàng trăm triệu đĩa, vươn lên thành diva hàng đầu thế giới.

Nhờ đó, Mariah đã vượt qua những đại thụ như Michael Jackson, Madonna, Whitney Houston nhận được giải thưởng Nghệ sĩ của thập kỉ 90.

Hồ Ngọc Hà đã thực sự hết thời chưa? - Ảnh 1.

Mariah Carey năm 1991

Nhưng sau khi li dị người chồng quyền lực Tommy Mottola vào năm 1997, sự nghiệp của Mariah Carey bỗng dưng chững lại và xuống dốc không phanh. Cô mất giọng một cách đột ngột, đánh mất những note cao lộng lẫy và phần giọng ngực yếu dần đi.

Album Butterfly đánh dấu sự trưởng thành, sâu sắc trong tư duy của Mariah lại không hề nhận được ánh hào quang như mong đợi.

Liên tiếp sau đó, Mariah rơi vào bê bối với rượu chè, thuốc lá, mất giọng, tăng cân và không có sản phẩm nào gây ấn tượng. Cô thường xuyên xuất hiện trên sân khấu trong tình trạng mệt mỏi, hát nhép. Quá trình này kéo dài suốt 8 năm đằng đẵng, khiến ai cũng nghĩ cô đã hết thời.

Nhưng tới 2005, Mariah Carey bỗng trở lại với album The Emancipation of Mimi và vụt sáng. Cô thể hiện rõ đẳng cấp hòa âm, phối khí và cách xử lí sáng tạo, tuyệt vời của mình.

Hồ Ngọc Hà đã thực sự hết thời chưa? - Ảnh 2.

Mariah Carey tại Grammy 2006

Nhờ đó, Mariah Carey đã đoạt thêm 3 giải Grammy danh giá lại dẫn đầu bảng xếp hàng Billboard hot 100.

Giống như Mariah Carey, Britney Spears cũng từng lâm vào thời kì khủng hoảng nặng nề sau thời hoàng kim kéo dài 7 năm. Trong khoảng thời gian này, cô thường xuyên gặp chấn động tâm lí, sử dụng ma túy, rượu chè, không kiểm soát được hành động của mình, dẫn đến hàng loạt scandal chấn động.

Hồ Ngọc Hà đã thực sự hết thời chưa? - Ảnh 3.

Britney thời đỉnh cao

Britney thậm chí còn cạo trọc đầu, đánh paparazzi và ngồi khóc như một đứa trẻ giữa đường. Cô mất hết phong độ trên sân khấu, trình diễn lờ đờ, mệt mỏi và thiếu sức sống.

Hồ Ngọc Hà đã thực sự hết thời chưa? - Ảnh 4.

Và thời tuột dốc

Quá trình này cũng kéo dài suốt 3 tới 4 năm, khiến Britney bị đánh giá là hết thời. Người ta còn tưởng rằng, cô sẽ khó có thể quay lại được.

Nhưng không, album Circus của Britney phát hành vào 2008 đã gây tiếng vang lớn trong công chúng và nhận được những đánh giá tích cực từ giới chuyên môn.

Nhờ album này, Britney đã lần thứ hai được dẫn đầu bảng xếp hạng Billboard hot 100, bán được hàng triệu bản và được đề cử Grammy. Tour diễn The Circus Starring Britney Spears của cô vào 2009 cũng đạt doanh thứ 131 triệu đô và trở thành tour diễn cao thứ 5 trong năm đó. Tên tuổi của Britney được duy trì đều đặn từ đó tới tận bây giờ. 

Hồ Ngọc Hà đã thực sự hết thời chưa? - Ảnh 5.

Britney Spears trở lại năm 2009

Trong suốt sự nghiệp của mình, Madonna cũng gặp phải nhiều scandal, biến cố. Cô liên tục bị dư luận, chính quyền và một bộ phận không nhỏ công chúng lên án.

Vào năm 1993, Madonna bị phản ứng vì scandal nhiều tới mức, người ta cho rằng sự nghiệp của cô đã đến lúc chấm dứt. Nhưng cô vẫn duy trì đỉnh cao không thể thay thế của Nữ hoàng nhạc Pop cho tới tận bây giờ.

Hồ Ngọc Hà đã thực sự hết thời chưa? - Ảnh 6.

Madonna

Hiện nay, rất nhiều ca sĩ đình đám từng khuynh đảo thế giới như Beyonce, Lady Gaga, Rihanna… cũng chững lại sự nghiệp và không còn tạo được nhiều cú hích lớn như cách đây vài năm. Rihanna không còn đạt vị trí cao trên các bảng xếp hạng. 

Các album mới của Lady Gaga giảm sút liên tục về doanh thu, thứ hạng. Album mới của Beyonce thậm chí còn không xuất hiện trên truyền thông.

Hồ Ngọc Hà đã thực sự hết thời chưa? - Ảnh 7.

Rihanna

Tuy nhiên, không ai dám nói họ hết thời. Công chúng biết rằng, rất có thể một ngày nào đó, họ sẽ lại có sản phẩm đột phá. Sự nghiệp của họ còn kéo dài thêm vài chục năm nữa và chẳng thể biết được điều gì sẽ xảy ra.

Ngược lại, cũng có những nghệ sĩ phải mất rất lâu mới nổi tiếng được. So Hyang đi hát từ năm 1999, nhưng mãi tới gần đây, cô mới được biết đến rộng rãi.

Rõ ràng, sự nghiệp của một nghệ sĩ độc lập không giống với Idol. Nó thường kéo dài cho tới khi họ chính thức nghỉ hưu. Và trong thời gian đó chắc chắn sẽ có thăng trầm. Nhưng không ai biết họ sẽ làm gì, vào lúc nào, nên không thể nói họ hết thời hay chưa.

Như vậy, nghệ sĩ được quyền hết thời tạm thời trong một khoảng thời gian nhất định, để chuẩn bị cho những đỉnh cao lớn hơn nữa.

Phong độ là nhất thời, đẳng cấp là mãi mãi

Rất hiếm nghệ sĩ giữ được phong độ trong suốt sự nghiệp của mình để duy trì đỉnh cao lâu dài. Theo năm tháng, ai cũng phải già đi, từ đó suy giảm giọng hát và sức sáng tạo.

Chẳng hạn, khoảng thời gian đỉnh cao của Whitney Houston, Mariah Carey, Christia Aguilera, Toni Braxton… không kéo dài quá lâu (thường chỉ trong 10 năm đổ về). Sau đó là thời kì mất giọng và giảm sút phong độ.

Christina Aguilera thậm chí còn không quá già, nhưng đã chìm vào yên lặng suốt nhiều năm qua. Cô vẫn ra sản phẩm, nhưng không gây tiếng vang hay được đón nhận tích cực.

Ngay cả diva bậc thầy nền Opera hàn lâm là Maria Callas cũng chỉ giữ phong độ trong hơn chục năm và đi xuống ở tuổi ngoài 40. Trong khi đó mới là độ tuổi chín của một ca sĩ Opera.

Hồ Ngọc Hà đã thực sự hết thời chưa? - Ảnh 8.

Maria Callas

Tuy nhiên, chỉ cần 1 năm sự nghiệp của họ cũng bằng hàng chục năm sự nghiệp của người khác.  

Whitney Houston chỉ mất 2 năm để thiết lập kỉ lục album debut bán chạy nhất mọi thời đại, album nhạc phim bán chạy nhất mọi thời đại với vài chục triệu bản. Cô cũng chỉ mất 3 năm để có được kỉ lục 7 no1 Billboard hot 100 liên tiếp.

Hồ Ngọc Hà đã thực sự hết thời chưa? - Ảnh 9.

Whitney Houston

Mariah Carey và Rihanna chỉ mất 9 tới 10 năm để sở hữu 14 no1 Billboard hot 100 và đoạt vô số giải thưởng danh giá khác.

Hay, Maria Callas chỉ mất khoảng 10 năm để ôm trọn nền Opera Bel Canto thế kỉ XX và trở thành Kinh thánh của Opera. Các ca sĩ khác có phấn đấu hàng trăm năm cũng không thể theo kịp sự nghiệp của bà.

Với những nghệ sĩ qua đời từ khi còn rất trẻ như Minnie Riperton. Amy Winehouse, Janis Joplin… chỉ có khoảng vài năm sự nghiệp, nhưng cũng tạo nên đỉnh cao ít ai chạm tới.

Đến giờ, trong số những nghệ sĩ đó, người thì qua đời, người thì không còn hát được như xưa và đánh mất hình tượng. Nhưng nhắc tới họ, công chúng chỉ nhớ tới cống hiến và tên tuổi vinh quang của họ, chứ không ai nhớ tới chuyện hết thời của họ.

Ngay cả ở Việt Nam, cũng có những nghệ sĩ đã qua thời đỉnh cao đã lâu, nhưng không ai nói họ hết thời, vì những cống hiến to lớn của họ với nền âm nhạc nước nhà.

Thanh Lam gần chục năm qua không ra một album nào. Hà Trần vẫn ra album nhưng không đạt thành công như mong đợi. Thu Minh kể từ album Body Language (2011) đã không ra thêm được album nào và các sản phẩm âm nhạc cũng không gây đột phá. Hồ Quỳnh Hương thậm chí còn nghỉ hát 5 năm và khi trở lại cũng không gây được tiếng vang.

Hồ Ngọc Hà đã thực sự hết thời chưa? - Ảnh 10.

Hồ Quỳnh Hương

Nếu nói theo cách người ta vẫn gọi về Hồ Ngọc Hà, thì những nghệ sĩ trên rõ ràng đã hết thời. Nhưng tất cả họ vẫn giữ được mức cát xê rất cao và được trọng vọng. Dù không ra sản phẩm hay gây tiếng vang, nhưng công chúng vẫn luôn nhớ đến họ.

Như vậy, nghệ sĩ được quyền hết thời, sau những gì họ đã cống hiến cho công chúng, để tạo nên những đỉnh cao cho thế hệ kế tiếp noi theo. Điều quan trọng nhất với một nghệ sĩ là cống hiến và thành tựu, chứ không phải hết thời hay không.

Hồ Ngọc Hà vẫn chưa bao giờ hết thời

Hồ Ngọc Hà hoạt động trên đỉnh cao cũng được hơn chục năm qua và để lại rất nhiều bài hit lớn cũng như hình ảnh về một nữ ca sĩ giải trí thành công cho đàn em học tập.

Những ca khúc đình đám của Hồ Ngọc Hà như Yêu thương mong manh, Đêm nghe tiếng mưa, Giấc mơ chỉ là giấc mơ, Tìm lại giấc mơ… vẫn thường xuyên được các nghệ sĩ khác cover.  

Như vậy, nếu bây giờ Hồ Ngọc Hà tạm dừng sự nghiệp, cô vẫn có thể ngẩng cao đầu vì những thành công mình có được.

Hồ Ngọc Hà đã thực sự hết thời chưa? - Ảnh 11.

Thế nhưng, so với những nghệ sĩ trên, rõ ràng Hồ Ngọc Hà chưa hề hết thời. Sản phẩm âm nhạc gần nhất của cô là Cả một thời thương nhớ phát hành hồi giữa năm ngoái vẫn đạt lượt view cao và tạo hiệu ứng tốt với người nghe.

Mức cát xê của Hồ Ngọc Hà luon ở mức rất cao trong làng giải trí. Mức cát xê này có thể thấp hơn so với vào ngôi sao khủng nhưng vẫn ngang ngửa với nhiều ca sĩ nổi tiếng hàng đầu khác.

Hồ Ngọc Hà đã thực sự hết thời chưa? - Ảnh 12.

Tuy nhiên, theo lời nhà thiết kế Lý Quý Khánh, vẫn có show mời Hồ Ngọc Hà với giá 580 triệu. Đây là con số quá cao, chứng tỏ sức nặng tên tuổi của cô vẫn rất lớn. Tuy ít trình diễn trong nước, nhưng Hồ Ngọc Hà vẫn thường đi show nước ngoài. Đó là lí do công chúng ít thấy cô xuất hiện.

Và một minh chứng nữa cho sức hot của Hồ Ngọc Hà là nhất cử nhất động của cô vẫn luôn được dư luận theo dõi và bất cứ hành động nào, dù là nhỏ nhất, cũng đủ gây xôn xao trong công chúng. Cô vẫn luôn là mảnh đất màu mỡ để các phương tiện truyền thông khai thác.

Tóm lại, Hồ Ngọc Hà cũng như bất cứ nghệ sĩ nào khác. Cô được quyền hết thời sau những gì đã đạt được. 

Tuy nhiên, nếu xét một cách công bằng, cô vẫn chưa bao giờ hết thời.

"Âm thanh như sấm rền" và những điều khủng khiếp về Tùng Dương

 Từng tuyên bố "không làm nhạc Bolero vì không phù hợp với tạng âm nhạc của mình", nhưng Tùng Dương lại làm được những điều đáng kinh ngạc trong âm nhạc, khiến ai cũng phải bất ngờ

Kể từ lần đầu tiên xuất hiện trên Sao Mai Điểm Hẹn 2004, Tùng Dương đã là  một hiện tượng âm nhạc "độc đắc" tại Việt Nam, thu hút được sự chú ý của đông đảo công chúng.

Không chạy theo thị hiếu để hát các dòng nhạc đang được ưa chuộng, hơn 12 năm qua, Tùng Dương vẫn miệt mài đi con đường "độc đạo" để làm nên những kì tích riêng cho bản thân mình. Chính những kì tích đó của Tùng Dương khiến công chúng dù yêu hay ghét, nhưng vẫn nể phục anh.  

Quãng giọng rộng lớn với những nốt cao vút bay

Là một tenor 2 với đặc trưng giọng dày, ấm, có độ full nên Tùng Dương bẩm sinh vốn không có lợi thế về quãng giọng như các tenor 1 (Bùi Anh Tuấn, Bằng Kiều, Trung Quân Idol, Đông Hùng…). Cách đây nhiều năm, Tùng Dương chỉ hát được giọng thật tới A4 và giả thanh tới E5.

Tuy nhiên, vì cũng là fan của các diva lớn nên Tùng Dương luôn nỗ lực luyện tập để mở rộng quãng giọng của mình. Thời gian gần đây, Tùng Dương đã lên giọng thật tới B4 và duy trì giả thanh tới C6 (một nốt khá cao).

Tùng Dương chia sẻ: "Chính bản thân tôi cũng bất ngờ vì đã vượt qua được giới hạn của bản thân để hát tới những nốt nhạc này".

Tùng Dương duy trì giả thanh C6

Tùng Dương belt giọng thật tới B4


Về quãng trầm, chúng tôi đã liên lạc với Tùng Dương và được biết, anh có thể xuống tới A2 (một nốt rất trầm) khi ca hát. Ngoài ra, Tùng Dương còn có thể hát thoải mái và hỗ trợ tốt trên quãng 3 (từ C3 tới A#3).

Như vậy, quãng giọng của Tùng Dương hiện nay là 3 quãng tám 2 nốt (từ A2 tới C6) và có triển vọng tiếp tục mở rộng. Đây là quãng giọng khá rộng so với mặt bằng chung của các nam ca sĩ nhạc nhẹ tại Việt Nam.

Đặc biệt, chưa có nam ca sĩ Bolero nào đạt tới quãng giọng này trong ca hát.

Giọng mộc hiếm thấy của một "bông hồng lai"

Ở Việt Nam, chủ yếu các giọng nam cao là tenor 1 nên bản thân giọng tenor 2 của Tùng Dương đã ít thấy hơn. Nó đặc trưng bởi độ dày, màu giọng tối và nặng, phát triển mạnh ở âm khu trung trầm do lai giữa nam cao và nam trung.

Nhiều người thường nhầm lẫn rằng Tùng Dương là giọng nam trung (baritone). Tuy nhiên, anh lại có thể dễ dàng vượt passagio (quãng chuyển) để lên những note cao, với âm sắc sáng hơn nam trung thông thường (như Tuấn Ngọc).

Như vậy, có thể thấy, Tùng Dương "ôm trọn" lợi thế của cả nam cao lẫn nam trung do sở hữu loại giọng lai đặc biệt này. Anh có thể hát tốt quãng trầm, trung với màu giọng dày, tối, nhưng cũng vươn tới quãng cao sáng đẹp.

Âm thanh như sấm rền và những điều khủng khiếp về Tùng Dương - Ảnh 4.

Xét về ngũ cung, thời gian đầu đi hát, Tùng Dương là giọng kim, nên cũng như bao nam cao khác, giọng anh khá sáng, hơi chói do có tính kim khí. 

Tùng Dương thời còn là giọng kim

Tuy nhiên, những năm gần đây, anh chuyển sang giọng mộc – một loại giọng hiếm gặp hơn. Đặc trưng của loại giọng này là có độ xốp và đậm tính airy voice (âm hơi). Một trong những diva nổi tiếng sở hữu giọng mộc là Mariah Carey.

Quá trình chuyển hóa sang giọng mộc khiến Tùng Dương không còn hát được những note cao đanh, sắc như trước đây. Tuy nhiên, thay vào đó là một giọng hát ấm áp, ngọt ngào, mềm mại và đầy đặn hơn, thích hợp để thể hiện những bản tình ca sâu lắng.

Đó là lí do vì sao trong nhiều năm gần đây, Tùng Dương hát tình ca và nhạc xưa rất hay. Mỗi khi anh hát đều có airy voice tỏa ra như hơi thở, nghe nồng nàn, da diết và đằm thắm hơn nhiều.

Tùng Dương thời kì chuyển sang giọng mộc

​Điều đáng nói là Tùng Dương không lợi dụng airy voice để rên rỉ Ballad mà sử dụng nó để tạo nên chất nhạc dân gian đương đại riêng của mình khi hát Pop. Những tiếng thở luôn được chêm xen như lời thủ thỉ, tâm tình vào các ca khúc của anh, mà vẫn hòa quyện với nhạc tính.

​Airy voice được Tùng Dương kiểm soát rất tốt trên quãng trầm. Chẳng hạn như trong ca khúc Chút nắng vàng bay, chữ "nụ hoa" được anh thả airy trên quãng trầm G3 rất liêu trai.

Ca khúc Chút nắng vàng bay của Tùng Dương

Kĩ thuật luyến láy đầy ngẫu hứng của một người không hát Bolero

Tùng Dương không thể luyến láy mùi mẫn theo kiểu Bolero, nhưng anh lại có thể luyến láy chạy nốt ngẫu hứng đậm tính R&B.

Ai tìm hiểu về dòng nhạc Gospel/R&B cũng đều biết melisma/run/riff (gọi đơn giản theo tiếng Việt là kĩ thuật luyến láy, chạy nốt trong ca hát của người da màu). Chúng không chỉ là kĩ thuật, mà còn là thứ nghệ thuật ca hát gắn liền với tên tuổi của những diva lớn như Whitney Houston, Mariah Carey, Aretha Franklin, Toni Braxton, Lisa Fischer, Beyonce… tạo nên trường phái riêng trong âm nhạc.

Ngày nay, melisma/run/riff đã phổ biến trên toàn thế giới, ở nhiều dòng nhạc khác nhau, được đông đảo nghệ sĩ sử dụng.

Âm nhạc Việt Nam, vốn đi sau thế giới khá lâu, nên không nhiều ca sĩ ý thức được việc sử dụng melisma/run/riff trong ca hát và biến nó thành nghệ thuật. Rất may mắn khi chúng ta có Tùng Dương, người đã tự ý thức và ăn sâu nó vào máu, để đưa vào âm nhạc một cách tinh tế.

Ca khúc Chút nắng vàng bay của Tùng Dương là một điển hình về việc áp dụng luyến láy và chạy nốt vào ca hát một cách tinh tế, biến nó thành nghệ thuật công phu.

Có thể thấy, trong ca khúc này, Tùng Dương sử dụng rất nhiều melisma/run/riff, từ thấp tới cao, giọng ngực tới giả thanh, luyến láy liên tục ở cả những đoạn phiêu ngẫu hứng lẫn nhả chữ. Nhưng rõ ràng người nghe không hề thấy mệt, ngán mà vẫn cảm nhận được một sự du dương, nhẹ nhàng, thoang thoảng không khí đồng quê đâu đây.

Ngoài ca khúc Chút nắng vàng bay, Tùng Dương còn áp dụng melisma vào rất nhiều bài hát khác của mình. Thậm chí, anh còn dám dùng kĩ thuật Tây phương này cho tượng đài nhạc Trịnh – vốn đóng đinh với tính mộc mạc, ít phức tạp.

Âm thanh như sấm rền và những điều khủng khiếp về Tùng Dương - Ảnh 8.

Chẳng hạn, trong một lần trình diễn ca khúc Xin cho tôi vừa qua, Tùng Dương đã mạo hiểm sử dụng luyến láy.

Tùng Dương hát Xin cho tôi

Ở hai lần hát chữ "rồi từ đâu", Tùng Dương chạy vocal runs rất khớp nhịp nhạc đang dồn lên, lại kết hợp với độc chiêu cộng minh tích hợp hai vị trí, từ xoang mặt chạy lên đỉnh trán, tạo nên thứ âm thanh vang rền đầy sử thi và thể hiện một sự cảm nhạc chắc chắn. 

Đây là kĩ thuật khó, phải rèn luyện rất lâu. Tiếp đó, anh thực hiện run/riff trên giả thanh và "lên đồng" đầy bão tố.

Từ các đoạn cộng hưởng vocal runs và luyến láy run/riff này, người nghe thấy đâu đó một bóng dáng Whitney Houston đang hát nhạc Trịnh, bởi chỉ Whitney mới có lối hát R&B sử thi, ngẫu hứng, lên đồng thế này.

Như vậy, Tùng Dương có lẽ là nam ca sĩ sử dụng melisma/run/riff tốt nhất Việt Nam từ trước tới nay. Đây là thành quả của việc học hỏi từ các nghệ sĩ quốc tế, chứ không chỉ dựa vào kiến thức trường lớp.

Thành quả này cũng chính là câu trả lời cho việc Tùng Dương phát ngôn "già trẻ, lớn bé đổ xô hát Bolero là sự thụt lùi". Trong quan điểm của mình, anh cho rằng, khi cứ quanh quẩn với các dòng nhạc cũ thì khó lòng học hỏi, tiếp thu cái mới trong ca hát để sáng tạo vào nhạc Việt.

Khả năng cộng hưởng âm thanh như sấm rền

Một trong những khả năng nổi trội của Tùng Dương là cộng hưởng âm thanh để tạo độ vang cho giọng hát. 

Có thể nói, rất ít nam ca sĩ nhạc nhẹ ngày nay đạt tới độ vang lớn như anh. Đây là kết quả của việc học hành bài bản thanh nhạc chính thống trên trường lớp và tự đúc kết từ các diva như Thanh Lam, Whitney Houston.

Nếu ai tiếp xúc với Tùng Dương sẽ thấy giọng bẩm sinh của anh không quá to mà vừa phải, mềm ấm. Thế nhưng, khi vươn lên nốt cao, Tùng Dương có thể đạt mức âm lượng lớn và cộng hưởng vang dội, nổi trên dàn nhạc và các ca sĩ khác.

Cách hỗ trợ vang của Tùng Dương là lấy hơi từ đan điền, tập trung thật nhiều phần tử khí vào cơ hoành để phóng lên xoang mặt, cộng hưởng âm thanh tại vùng mặt nạ (mask), nói ngắn gọn là vang mặt (mask resonance).

Nghe thì đơn giản, nhưng để có được cơ hoành chắc khỏe và đẩy được vị trí âm thanh chính xác như vậy cần mất khá nhiều năm.

Không những vậy, dù là giọng tenor 2, bị hạn chế về quãng cao hơn tenor 1 (như Thanh Bùi, Bằng Kiều, Bùi Anh Tuấn...), Tùng Dương vẫn có thể nhả chữ trên quãng treo liên tục như cách anh làm để nhả A4 ở các âm tiết đóng "em", "hôn", "chia" trong màn song ca Chia tay hoàng hôn cùng Thanh Lam.

Tùng Dương mixed voice tới A4 cộng hưởng

Đặc biệt, âm "em" dù được nhả rất nhanh nhưng vẫn kèm được vibrato tần số cao, đóng mà vẫn cộng hưởng.

Điều đáng nói là, dù nhả chữ nhanh liên tục trên quãng treo, nhưng Tùng Dương hát rất chính xác, không bị cao thanh quản, dính cổ (throaty) hay nasal (giọng mũi), strain (căng thẳng), vẫn khá mở cổ và vang dội. Điều này cho thấy kĩ thuật nền của anh phải vững từ quãng trung rồi mới đẩy lên cao.

Tùng Dương hát vang dội cả sân khấu

Tùng Dương cho biết, ở quãng trung, anh chọn cách cộng hưởng âm thanh từ vị trí xoang mặt lên đỉnh trán để tạo độ rền lớn, nổi trên dàn nhạc, nên nghe rất hào sảng, phóng ra rất xa và đậm tính sử thi. Cách hát này rất thích hợp để hát thính phòng với dàn nhạc cổ điển.

Tùng Dương cộng hưởng giọng hát nổi trên dàn nhạc cổ điển

Cách cộng hưởng độ vang của Tùng Dương không thích hợp với Bolero, nhưng lại phù hợp với chuẩn thanh nhạc chung của thế giới, giúp anh tiến xa hơn trên con đường âm nhạc của mình.

Âm thanh như sấm rền và những điều khủng khiếp về Tùng Dương - Ảnh 13.

Tùng Dương belt G4 cộng hưởng

"Con tắc kè hoa" biến hóa đa dạng

Giọng hát của Tùng Dương tuy không thích hợp với Bolero, nhưng lại đa màu sắc và hát được nhiều dòng nhạc khác nhau. Đây là kết quả của việc rèn luyện, học hỏi lâu dài để nâng cao thẩm mỹ, tư duy âm nhạc của mình và tiếp thu được nhiều cách hát, kĩ thuật hát khác nhau.

Âm thanh như sấm rền và những điều khủng khiếp về Tùng Dương - Ảnh 15.

Bình thường, Tùng Dương hát tình ca rất ấm áp, trữ tình. Nhưng khi hát dân gian đương đại, anh lại hóa thân một cách ma mị, quái tính đến bất ngờ.

Tùng Dương biến hóa ma mị với dân gian đương đại

Ngược lại, ở Soul/R&B, Tùng Dương trở nên đầy ngẫu hứng với những chuỗi run/riff phức tạp, đầy nhạc tính.

Tùng Dương hát R&B/Soul

Không những thế, Tùng Dương còn có thể bùng nổ đầy mạnh mẽ, rực cháy khi hát Rock. Dù không phải một rocker chính hiệu, nhưng anh vẫn đủ sức "quẩy" tung sân khấu và khiến khán giả phải cuồng loạn theo mình.

Tùng Dương khiến khán giả bùng cháy với Rock

Và dám chơi trội hát Rock với dàn nhạc giao hưởng cổ điển

Với những phẩm chất và năng lực đặc biệt trên, Tùng Dương xứng đáng là một trong những ca sĩ tiên phong hàng đầu của nền âm nhạc Việt Nam đương đại.

 Anh đã dám dấn thân và làm được những điều không phải ai cũng làm được trong nghệ thuật, khiến toàn thể công chúng cũng như giới chuyên môn nể phục.


Long Phạm

Thứ Năm, 21 tháng 3, 2024

Nữ NSƯT là thạc sĩ có chiều cao nổi bật: Lên hẳn đài truyền hình Hàn Quốc, vóc dáng đẹp nhờ tập luyện

Là thạc sĩ, dành cả thanh xuân chỉ để học, theo đuổi dòng nhạc siêu khó hát

Phạm Khánh Ngọc sinh năm 1988 trong một gia đình có truyền thống âm nhạc, với mẹ là NSƯT Trương Kim Khánh, ca sĩ đơn ca nổi tiếng của của đoàn Văn công quân khu 7 trong thập niên 80, cũng là nguyên là trưởng đoàn. Vì vậy, cô được tiếp xúc, rèn giũa về âm nhạc từ nhỏ và sớm bộc lộ đam mê, năng khiếu ca hát.

Nữ NSƯT là thạc sĩ có chiều cao nổi bật: Lên hẳn đài truyền hình Hàn Quốc, vóc dáng đẹp nhờ tập luyện- Ảnh 1.

Phạm Khánh Ngọc nhận danh hiệu Nghệ sĩ Ưu tú

Mới 6 tuổi, Phạm Khánh Ngọc đã được học piano và nghe nhạc cổ điển. Điều này giúp tâm hồn cô được nuôi dưỡng để lớn lên cùng dòng nhạc hàn lâm này và nảy sinh tình yêu với nó một cách đầy tự nhiên.

Phạm Khánh Ngọc có tư chất thông minh, lại chịu khổ luyện trong môi trường giáo dục chuẩn chỉ nên học rất giỏi. Năm 18 tuổi, cô thi vào hệ trung cấp khoa Thanh nhạc Nhạc viện TP HCM, bắt đầu sự nghiệp học thanh nhạc chuyên nghiệp. Song song đó, cô cũng thi đỗ vào trường Đại học Kinh tế TP.HCM chuyên ngành Quản trị nguồn nhân lực và tốt nghiệp năm 2010.

Cầm trong tay hai tấm bằng cử nhân nhưng vì đam mê ca hát nên Phạm Khánh Ngọc quyết gia nhập Đoàn văn công quân khu 7 và trở thành ca sĩ đơn ca tại đây để nối nghiệp gia đình.

Ngay từ lúc còn ngồi ở ghế nhà trường, Phạm Khánh Ngọc đã có thành tích học tập xuất sắc, luôn được đánh giá cao về kỹ năng ca hát. Cô vượt trội hơn hẳn các bạn cùng trang lứa và đặc biệt mang trong mình nhiệt huyết lớn với nhạc cổ điển chứ không đứng núi nọ trông núi kia, bị ánh hào quang của những dòng nhạc khác hấp dẫn.

Giới chuyên môn đánh giá Phạm Khánh Ngọc là giọng nữ cao màu sắc triển vọng của Việt Nam.

Nữ NSƯT là thạc sĩ có chiều cao nổi bật: Lên hẳn đài truyền hình Hàn Quốc, vóc dáng đẹp nhờ tập luyện- Ảnh 2.

Phạm Khánh Ngọc được đài truyền hình Hàn Quốc mời hát

Phạm Khánh Ngọc từng tốt nghiệp Thủ khoa bậc đại học chính quy chuyên ngành Biểu diễn Thanh nhạc với điểm 10 tuyệt đối tại Nhạc viện Thành phố Hố Chí Minh năm 2014, dưới sự hướng dẫn của thạc sĩ Cho Hae Ryong.

Sau khi tốt nghiệp bậc đại học thanh nhạc tại Nhạc viện, Khánh Ngọc trở thành diễn viên soloist của Đoàn Nhạc kịch thuộc Nhà hát Giao hưởng Nhạc Vũ kịch TP HCM. Cô cũng được giữ lại làm giảng viên thanh nhạc tại Nhạc viện Thành phố.

Phạm Khánh Ngọc rất tích cực thi thố và đoạt được nhiều giải thưởng và thành tích quan trọng như Top 9 dòng nhạc thính phòng tại Cuộc thi Tiếng hát Truyền hình toàn quốc - Giải Sao Mai năm 2011, Giải Nhì cuộc thi Tài năng trẻ dành cho học sinh, sinh viên các trường Văn hóa nghệ thuật với tác phẩm "Ave Maria" của Giulio Caccini năm 2012, Giải Nhì cuộc thi Tiếng hát truyền hình TPHCM năm 2013, Huy chương Bạc đơn ca Hội diễn nghệ thuật chuyên nghiệp toàn quân. Tháng 9/2015, cô đoạt hai Huy chương Vàng (đơn ca và solo soprano) tại Hội diễn nghệ thuật ca múa nhạc chuyên nghiệp toàn quốc tại Bà Rịa - Vũng Tàu.

Với tinh thần nỗ lực học hỏi không ngừng, Phạm Khánh Ngọc dùng hết thanh xuân chỉ để học. Cô từng tham gia nhiều lớp masterclass về thanh nhạc với các giáo sư nổi tiếng như Siri Torjesen (Na Uy), Kim Shin Ja (Hàn Quốc), Hege Gustava Tjonn Ludwig (Na Uy), Eri Inoue (Nhật Bản), nghệ sĩ soprano Bernadette Ter Heyne (Hà Lan)…

Nữ NSƯT là thạc sĩ có chiều cao nổi bật: Lên hẳn đài truyền hình Hàn Quốc, vóc dáng đẹp nhờ tập luyện- Ảnh 4.

Phạm Khánh Ngọc tập luyện giữ dáng

Cô cũng có bằng thạc sĩ sau khi tốt nghiệp bậc cao học chuyên ngành biểu diễn thanh nhạc, dưới sự hướng dẫn của giáo sư, NSND Nguyễn Trung Kiên.

Trong giới chuyên môn và khán giả mộ điệu, Phạm Khánh Ngọc được coi là một trong hai giọng nữ cao xuất sắc nhất thế hệ hiện tại (cùng Đào Tố Loan). Cô là giọng nữ cao màu sắc có kỹ thuật xuất sắc hàng đầu Việt Nam, quãng giọng rộng.

Phạm Khánh Ngọc cũng được đồng nghiệp tôn trọng vì hoạt động chính nghề, chỉ dành duy nhất sự nghiệp gắn với nhạc cổ điển, không chạy theo hào quang mà rẽ ngang rẽ ngọc sang nhiều dòng nhạc thị trường khác.

Cô cũng là ca sĩ Opera hiếm hoi ngày nay có được kịch mục tương đối trên sân khấu, với việc tham gia nhiều vai diễn Opera đúng nghĩa. Nữ ca sĩ từng giữ vai cô gái tên Thương trong nhạc kịch "Người giữ cồn" (sáng tác PGS Ca Lê Thuần), vai Nữ hoàng đêm (trong vở "Queen of the night") hát trong opera "Cây sáo thần" (Mozart) , vai Frasquita trong opera "Carmen" (Bizet), vai Gabrielle trong operetta "La vie Parisene" (Offenbach)...

Nữ NSƯT là thạc sĩ có chiều cao nổi bật: Lên hẳn đài truyền hình Hàn Quốc, vóc dáng đẹp nhờ tập luyện- Ảnh 5.

Chiều cao nổi bật của Phạm Khánh Ngọc

Khánh Ngọc từng tham gia cuộc thi SLO - ASEAN Vocal Competition được tổ chức lần đầu tiên ở khu vực Đông Nam Á, tại Singapore năm 2016, vượt qua nhiều đối thủ nặng ký để giành giải nhì, với số tiền thưởng lên đến 7500 đô. Đây là số tiền lớn với một cuộc thi dành riêng cho nhạc cổ điển, khiến giới chuyên môn trong nước ngạc nhiên và thán phục.

Chiều cao nổi bật, lên hẳn đài truyền hình Hàn Quốc

Rất nhiều khán giả khi xem Phạm Khánh Ngọc biểu diễn bị ấn tượng bởi chiều cao của cô, luôn nổi trội, vượt lên hẳn so với các bạn diễn đứng chung. Phạm Khánh Ngọc tiết lộ, cô cao 1m65. Rất hiếm nữ nghệ sĩ Opera ở Việt Nam có chiều cao này.

Phạm Khánh Ngọc cũng khá khác biệt với những nghệ sĩ Opera khác khi sở hữu vóc dáng mảnh mai, thon thả như model. Trong khi đó, thường thì các ca sĩ Opera có thân hình vạm vỡ, đồ sộ, to bành chiều ngang. Đó là cách để họ đạt được thể lực tốt, giúp hát không mic với dàn nhạc lớn trong nhiều giờ đồng hồ.

Nữ NSƯT là thạc sĩ có chiều cao nổi bật: Lên hẳn đài truyền hình Hàn Quốc, vóc dáng đẹp nhờ tập luyện- Ảnh 6.

Phạm Khánh Ngọc cho biết, cô là dân eat clean, luôn cố gắng ăn uống, giữ lối sống xanh, lành mạnh và tập yoga mỗi ngày. Vì vậy, dù vóc dáng thon thả nhưng Phạm Khánh Ngọc vẫn có thể lực tốt, hát không mic cùng dàn nhạc lớn, cộng hưởng vang dội cả nhà hát.

Một điều đặc biệt ở Phạm Khánh Ngọc là thuộc type giọng coloratura soprano nhưng giọng lại dày hơn một coloratura soprano thông thường ở châu Á, gần âm sắc với full lirico soprano. Phạm Khánh Ngọc cũng đủ sức hát một số aria cho type giọng full lirico soprano hay spinto soprano như Vissi D'arte, Si mi chiamano Mimi…

Nữ nghệ sĩ chia sẻ, sau một lần sang Đức học phương pháp hát phương Tây, cô thay đổi tư duy và tập luyện quãng trung nhiều hơn. Ở Việt Nam, đa phần các soprano cổ điển thích tập trung hát quãng cao mà bỏ qua quãng trung nên đa số đều sáng mảnh, ít có giọng dày, đầy đặn, ấm áp, nội lực.

Nữ NSƯT là thạc sĩ có chiều cao nổi bật: Lên hẳn đài truyền hình Hàn Quốc, vóc dáng đẹp nhờ tập luyện- Ảnh 7.

Nhờ thiên phú riêng và những nỗ lực trong tập luyện, Phạm Khánh Ngọc hiện đang là giọng Opera sáng giá nhất Việt Nam cùng với Đào Tố Loan. Cô đã được đài truyền hình Hàn Quốc mời tới hát Peace Concert lần thứ 6 năm 2018 tại KBS Hall, Seoul. Đứng chung với các giọng hát Hàn Quốc, Phạm Khánh Ngọc không hề kém cạnh.

Mới đây, Phạm Khánh Ngọc đã được trao tặng danh hiệu Nghệ sĩ Ưu tú ở tuổi 36.


Long Phạm